Lễ ăn hỏi còn gọi là lễ đính hôn, là một trong bốn nghi thức quan trọng trong phong tục hôn nhân truyền thống của Việt Nam. Đây là sự thông báo chính thức về việc hứa hôn giữa hai họ, xác định quan hệ hôn nhân khi cô gái trở thành “vợ sắp cưới” của chàng trai. Trong lễ này, nhà trai mang lễ vật đến nhà gái để xin phép cho đôi trẻ chính thức tìm hiểu và tiến tới hôn nhân. Việc nhà gái nhận lễ vật đồng nghĩa với sự đồng ý gả con gái cho nhà trai.

Thủ tục lễ ăn hỏi bao gồm các bước sau đây:

1. Chuẩn bị sính lễ

   Nhà trai chuẩn bị các tráp lễ vật, thường là số lẻ như 5, 7, 9 tráp, bao gồm trầu cau, rượu, trà, bánh phu thê, hoa quả, chè, mứt sen, xôi gà hoặc lợn sữa quay

   • Lễ ăn hỏi 5 trap: là 5 mâm quả truyền thống để hỏi cưới, bao gồm tráp trầu cau, tráp rượu thuốc, tráp bánh cốm bánh phu thê, tráp hoa quả và tráp chè mứt hạt sen. Ngoài ra, lễ ăn hỏi 5 tráp sẽ có thêm lễ đen từ 1-10 triệu đồng là khoản tiền để cảm ơn công sức sinh thành, nuôi dưỡng cô dâu. Lễ ăn hỏi 5 tráp phù hợp cho các gia đình có ngân sách tráp lễ dưới 15 triệu đồng.
   • Lễ ăn hỏi 7 tráp là 7 mâm quả truyền thống để hỏi cưới, bao gồm tráp trầu cau, tráp rượu thuốc, tráp bánh cốm, tráp bánh phu thê, tráp hoa quả, tráp chè và tráp mứt hạt sen. Lễ ăn hỏi 7 tráp khác lễ ăn hỏi 5 tráp là hai tráp chè mứt hạt sen và tráp bánh cốm bánh phu thê sẽ tách thành các tráp riêng lẻ. Lễ ăn hỏi 7 tráp phù hợp cho gia đình có ngân sách tráp lễ từ 20 triệu đồng trở lên.
   • Lễ ăn hỏi 9 tráp là 9 mâm quả truyền thống để hỏi cưới, bao gồm tráp trầu cau, tráp rượu thuốc lá, tráp bánh cốm, tráp bánh phu thê, tráp hoa quả, tráp chè, tráp mứt hạt sen, tráp lợn sữa và tráp gà – xôi gấc. Lễ ăn hỏi 9 tráp dành cho những gia đình khá giả, có ngân sách tráp lễ từ 30 triệu đồng.
     

     

2. Di chuyển đến nhà gái

   Đoàn nhà trai, gồm đại diện gia đình, chú rể và đội bê tráp, đến nhà gái theo thời gian đã thống nhất.

3. Trao và nhận lễ vật
   Đội bê tráp nam trao tráp lễ cho đội bê tráp nữ của nhà gái. Sau đó, đại diện hai gia đình giới thiệu và nhà trai trình bày lý do đến hỏi cưới.

4. Cô dâu ra mắt quan viên hai họ
   

   Cô dâu được mời ra chào hỏi quan khách và cùng chú rể thắp hương trên bàn thờ gia tiên nhà gái, xin phép tổ tiên cho hôn sự. Trong lễ ăn hỏi truyền thống của người Việt, áo dài là trang phục được ưa chuộng cho cả cô dâu và chú rể, thể hiện sự trang nhã và tôn vinh nét đẹp văn hóa. Dưới đây là một số gợi ý về việc lựa chọn áo dài phù hợp cho ngày trọng đại này:

   • Áo dài cô dâu, Áo dài chú rể
     • Màu sắc: Cô dâu thường chọn áo dài với gam màu tươi sáng như đỏ, hồng, vàng hoặc trắng. Màu đỏ biểu trưng cho may mắn và hạnh phúc, trong khi màu trắng thể hiện sự tinh khôi và thuần khiết.
     • Chất liệu: Các chất liệu cao cấp như lụa, gấm, ren hoặc voan được ưu tiên để tạo sự thoải mái và sang trọng
     • Kiểu dáng: Ngoài áo dài truyền thống, cô dâu có thể lựa chọn áo dài cách tân với các thiết kế hiện đại như cổ thuyền, tay lỡ hoặc xẻ tà, tùy theo sở thích và vóc dáng
     • Áo dài chú rể phối hợp với áo dài cô dâu: Chú rể nên chọn áo dài có màu sắc và họa tiết tương đồng hoặc bổ sung với áo dài của cô dâu để tạo sự hài hòa và thể hiện sự gắn kết.

   Xem các mẫu Áo dài cưới hỏi tại https://aodaithimba.com/ao-dai-cuoi/

5. Thảo luận về lễ cưới

   Hai bên thông gia thảo luận về địa điểm tổ chức, trang phục, thực đơn tiệc cưới cũng như cách tạo nên một không gian ấm cúng và đáng nhớ cho đôi trẻ.

6. Lại quả

   Nhà gái chia lại một phần lễ vật cho nhà trai như biểu hiện của sự cảm ơn và chúc phúc

Phân biệt lễ ăn hỏi với các nghi thức khác:

1. Lễ dạm ngõ:

   Là buổi gặp mặt đầu tiên giữa hai gia đình, mang tính chất giới thiệu và tìm hiểu, với lễ vật đơn giản như trầu cau, chè, thuốc lá

2. Lễ dẫn cưới:

Trước đây là một nghi lễ riêng, nhưng hiện nay thường được gộp chung vào lễ ăn hỏi. Lễ dẫn cưới bao gồm việc nhà trai mang tiền và quà tặng có giá trị đến nhà gái như một hình thức cảm ơn công ơn dưỡng dục của cha mẹ cô dâu

Việc hiểu rõ và thực hiện đúng các nghi thức trong lễ ăn hỏi không chỉ thể hiện sự tôn trọng truyền thống mà còn góp phần tạo nên sự gắn kết giữa hai gia đình.